- خانه
- /
- خدمات
- /
- خدمات حسابرسی و اطمینان...
- /
- حسابرسی مالیاتی
حسابرسی مالیاتی
مالیات یک هزینه اجتماعی است که همه افراد و ارگان ها باید آن را بابت استفاده از امکانات و منابع کشور پرداخت کنند. مالیات یکی از منابع درآمد دولت و یکی از ابزار های آن برای کنترل نقدینگی و پرداخت هزینه های عمومی است. بنابراین برطبق ماده ۲۷۲ قانون مالیاتهای مستقیم، افراد و مدیران یک شرکت موظف هستند در بازه های زمانی مشخص حسابرسی مالیاتی انجام دهند. به این معنا که باید اسناد و مدارک مالی خود را به روز، دقیق و واضح تدوین کنند و در مواقع لازم به بازرس مالیاتی ارائه دهند. حسابرسی مالیاتی یکی از زیر مجموعه های خدمات حسابرسی می باشد.
روند انجام حسابرسی مالیاتی به چه صورت است؟
به طور کلی دو نوع مالیات وجود دارد:
- مالیات های مستقیم: مانند مالیات بر درآمد و مالیات بر دارایی
- مالیات های غیر مستقیم: مانند مالیات بر صادرات و واردات، مالیات بر مصرف، مالیات بر ارزش افزوده
زمانی که نیاز به حسابرسی یک کسب و کار باشد، حسابرس یک بررسی کلی در زمینه فعالیت و گردش مالی مجموعه انجام می دهد تا بهترین روش انجام حسابرسی را پیدا کند. سپس، تعداد نیرو و زمان و لازم برای انجام حسابرسی را مشخص می کند و بعد از این مرحله، حسابرسی رسمی آغاز می شود. تیم حسابرسی شروع به بررسی دفاتر قانونی مانند دفتر روزانه، دفتر کل و دفتر دارایی در کاربرگ های مخصوص، همراه با شرح وضعیت می کنند. اگر در حین بررسی، حسابرسان متوجه شوند ابهامی در صورت های مالی وجود دارد، می توانند روش حسابرسی را تغییر دهند.
حسابرسان نتایج مربوط به حسابرسی را به اطلاع مدیر شرکت می رسانند و پس از انجام فرایند های مربوطه، تجزیه و تحلیل می کنند و گزارش نهایی را می نویسند که شامل موارد زیر خواهد بود:
- ترازنامه
- صورت درآمد
- صورت گردش نقدی
- صورت تغییرات حقوق صاحبان سهام
- ساعات و هزینه های مربوط به حسابرسی
انواع حسابرسی مالیاتی کدام هستند؟
این حسابرسی انواع مختلفی دارد و نحوه انجام گرفتن آن توسط سازمان امور مالیاتی تعیین می شود. بنابراین در هر مرحله از حسابرسی، امکان تغییر نوع آن وجود دارد. مهم ترین انواع حسابرسی به شرح زیر هستند:
حسابرسی اداری
حسابرسی اداری برای پرونده های مالیاتی با سطح اهمیت پایین و کم ریسک انجام می شود. در این نوع، مودیان یک برگ دعوت دریافت خواهند کرد که مطابق آن، باید در تاریخ مشخصی با در دست داشتن اسناد مالی به سازمان امور مالیاتی کشور مراجعه کنند. اسناد و مدارک درخواستی معمولا شامل موارد زیر هستند:
- صورت مغایرت ها
- صورت حساب های بانکی
- مکاتبات واردات و صادرات
- دفاتر روزنامه و کل تحریر شده
- کلیه فاکتورهای خرید و فروش کالا
- صورت حساب های مربوط به درآمد
حسابرس موظف است در زمان تعیین شده به مدارک رسیدگی کند، صورت مجلس آماده سازد و اسناد را به شما برگرداند. در صورتی که تخلفی در ارائه مدارک و محتوای آن ها باشد یا مودیان به موقع مدارک را ارسال نکنند، نوع حسابرسی مالیاتی به میدانی تغییر پیدا خواهد کرد.
حسابرسی میدانی
پرونده های مالیاتی با سطح اهمیت و رتبه ریسک بالاتر شامل این روش می شوند. در این نوع، نیازی نیست شما به سازمان امور مالیاتی مراجعه کنید. بلکه آن ها تیمی شامل حسابرس های متخصص را به محل کار شما می فرستند تا موارد زیر را بررسی کنند:
- اسناد و مدارک
- وضعیت کسب و کار
- رعایت قوانین و مقررات مالیاتی در مجموعه
- صحت اسناد و مدارک مالی با توجه به فعالیت کسب و کار
در حسابرسی مالیاتی میدانی، قبل از حضور تیم حسابرسان، یک برگ دعوت به شما ابلاغ می شود که باید مطابق اطلاعات آن آماده پذیرش تیم در زمان تعیین شده باشید و نهایت همکاری را انجام دهید. حسابرسان بعد از انجام بررسی های لازم، صورتجلسه و گزارشاتی را تنظیم و تکمیل می کنند و شما را در جریان آن ها قرار می دهند. در این نوع حسابرسی نیاز به نیروی انسانی خبره تر و صرف زمان بیشتر است. حسابرسان موظف هستند یک نسخه از گزارش نهایی را به شما ارائه دهند.
حسابرسی بازپرسی
این نوع حسابرسی بعد از بررسی موارد مربوط به فعالیت های اقتصادی مودی و برای تکمیل اطلاعات حسابرسان انجام می شود و مواردی مانند حجم، وضعیت، نوع، موقعیت اموال مودی مورد بررسی قرار می گیرد. حسابرسی بازپرسی بیشتر به دنبال تعیین ریسک مودی است و معمولا اظهارنامه مالیاتی تدوین نمی کند.
حسابرسی بازبینی
در این نوع حسابرسی، حسابرس به بررسی میزان کیفیت و دقت حسابرسی مالیاتی می پردازد. این نوع حسابرسی در دو حالت اتفاق می افتد. حالت اول، زمانی خواهد بود که اسناد و مدارک نهایی ارائه شده توسط یک حسابرس مبهم باشند و حالت دوم، یک بازرسی کلی توسط اداره مالیات است.
در این حالت، اداره امور مالیاتی برخی از گزارش های حسابرسی را انتخاب می کند و مورد بررسی دوباره قرار می دهد. انجام این کار با هدف موارد زیر در نظر گرفته خواهد شد:
- گزارش متمم و اصلاحی
- گزارش تخلف مامور مالیاتی
- گزارشاتی جهت تشویق و ارتقای ماموران مالیاتی
چه مواردی در حسابرسی مالیاتی مورد بررسی قرار خواهند گرفت؟
یک حسابرس مالیاتی با توجه به مسائلی مانند استانداردهای حسابرسی و حسابداری، مقررات و بخشنامه های مرتبط به صنعت و غیره موارد زیر را بررسی خواهد کرد:
- میزان درآمد
- میزان هزینه ها
- بررسی دفاتر قانونی
- انجام تعدیلات سنواتی
- بررسی مالیات تکمیلی
- بررسی دارایی های ثابت
- بررسی صورت های مالی
- بررسی حقوق و دستمزدها
- لیست کامل واردات و صادرات
- بررسی معاملات با اشخاص ثالث
چه مدارکی برای حسابرسی مالیاتی نیاز است؟
در دعوتنامه ای که به مودیان ابلاغ می شود، لیستی از مدارک مورد نیاز نیز ذکر شده است. این مدارک احتمال دارد در شرایط مختلف متفاوت باشند، اما به طور کلی شامل موارد زیر می شوند:
- فهرست معافیت های مالیاتی
- لیست قراردادهای خرید و اجاره
- فهرست تمامی معاملات؛ مضاربه ای و مشارکتی
- اسناد مربوط به حقوق و دستمزد و مالیاتی تعیین شده
- فهرست و نسخه کامل از صورت های سود و زیان، ترازنامه و اظهارنامه ها
- لیست کامل واردات و صادرات با قید ویژگیهایی مانند نام فروشنده، نام خریدار، مبلغ دریافت شده و پرداخت شده، تاریخ تراکنش ها، نوع کالا و جواز گمرک
چرا حسابرسی های مالیاتی مهم هستند؟
حسابرسی مالیاتی یکی از مهم ترین وظایف مدیران است. زیرا در صورت بروز هرگونه مشکل یا عدم شفافیت حساب ها، شرکت یا اشخاص مشمول جریمه های سنگین خواهند شد. بازه زمانی انجام این حسابرسی ها مطابق قانون تعیین شده در زمینه فعالیت شرکت ها است.
حسابرسی به سود خود شرکت و کسب و کار نیز هست؛ زیرا بهانه ای برای بررسی دقیق و موشکافانه اسناد و صورت های مالی خواهد بود که روند مالی کسب و کار را مورد ارزیابی قرار می دهد و نقاط قوت و ضعف برنامه ریزی مالی را مشخص می کند.
با توجه به این ارزیابی ها، تصمیمات بهتر و موثرتری برای مدیریت مجموعه اتخاذ خواهد شد که در نهایت به رشد کسب و کار کمک خواهد کرد. توجه داشته باشید حسابرسی مالیاتی باید توسط یک حسابرس مالیاتی یا یک شرکت حسابداری انجام شود تا از هرگونه مشکل و اشتباه به دور باشد.
دادرسی مالیاتی
دادرسی مالیاتی یکی از بخشهای حیاتی و پیچیده حقوقی است که مربوط به اختلافات و انتقادات مربوط به مالیات و سیستم مالیاتی کشورها میشود. در این فرایند، شخص یا شرکتی که اعتراضی به محاسبه و پرداخت مالیات دارد، امکان دارد از طریق دادرسی مالیاتی حق خود را از طریق دادگاهها یا سایر سازمانهای قضایی بدست آورد. این فرآیند شامل ارائه مستندات، شواهد، و دفاعهای حقوقی مختلف است و نیازمند دانش عمیق در زمینه قوانین مالیاتی و رویههای قضایی است. اصول دادرسی مالیاتی در هر کشور ممکن است متفاوت باشند، اما اهداف عمومی آنها شامل تضمین انصاف و تعادل در اجرای قوانین مالیاتی، حفظ حقوق مشتریان و حل و فصل اختلافات مالیاتی است.
جمع بندی
حسابرسی مالیاتی فرایندی برای بررسی صورت حساب های مالی یک شرکت است که باید توسط یک حسابرس خبره انجام شود. حسابرس شما باید فردی دقیق، تیزبین و با حوصله باشد و از هر گونه اشتباه، کلی نگری و نگاه سطحی دوری کند. به خاطر داشته باشید در صورتی که کوچکترین ابهامی در صورت های مالی شما وجود داشته باشد، امکان پرونده سازی و مشمول جریمه های سنگین شدن وجود دارد که نه تنها به شما ضرر مالی می رساند، بلکه اعتبار شما و کسب و کارتان را نیز خدشه دار می کند.
به طور کلی دو نوع مالیات وجود دارد:
مالیات های مستقیم: مانند مالیات بر درآمد و مالیات بر دارایی
مالیات های غیر مستقیم: مانند مالیات بر صادرات و واردات، مالیات بر مصرف، مالیات بر ارزش افزوده
این حسابرسی انواع مختلفی دارد و نحوه انجام گرفتن آن توسط سازمان امور مالیاتی تعیین می شود. بنابراین در هر مرحله از حسابرسی، امکان تغییر نوع آن وجود دارد. مهم ترین انواع حسابرسی عبارتند از: حسابرسی اداری، حسابرسی میدانی، حسابرسی بازپرسی
این مدارک احتمال دارد در شرایط مختلف متفاوت باشند، اما به طور کلی شامل موارد زیر می شوند:
فهرست معافیت های مالیاتی
لیست قراردادهای خرید و اجاره
فهرست تمامی معاملات؛ مضاربه ای و مشارکتی
اسناد مربوط به حقوق و دستمزد و مالیاتی تعیین شده
فهرست و نسخه کامل از صورت های سود و زیان، ترازنامه و اظهارنامه ها
لیست کامل واردات و صادرات با قید ویژگیهایی مانند نام فروشنده، نام خریدار، مبلغ دریافت شده و پرداخت شده، تاریخ تراکنش ها، نوع کالا و جواز گمرک