حسابرسی کنترل های داخلی

مستندسازی و نگهداری سوابق

اصل دیگر حسابرسی کنترل های داخلی، مستندسازی دقیق و نگهداری سوابق است. این عبارت به تدوین و ثبت دقیق فعالیت ‌ها و کنترل‌ های اجرایی اشاره دارد. سوابق مستند شده به عنوان اثباتی برای حسابرسی‌ های آینده عمل کرده و تشخیص تغییرات و بهبودهای لازم را آسان می کنند.

چالش های رایج در حسابرسی کنترل های داخلی

علیرغم اهمیت آنها، حسابرسی های کنترل داخلی با چالش هایی روبرو هستند. بسیاری از سازمان ها از اهمیت کنترل های داخلی آگاهی ندارند و می ‌توانند در برابر تغییرات در فرایندهای ایجاد شده مقاومت کنند. غلبه بر این چالش ها مستلزم تلاشی هماهنگ برای آموزش ذی نفعان و نشان دادن مزایای بلند مدت کنترل های داخلی قوی خواهد بود.

فواید اجرای حسابرسی کنترل‌ های داخلی

حسابرسی کنترل های داخلی نقش بسیار مهمی در بهبود عملکرد سازمان ‌ها ایفا می ‌کند و فواید متعددی را برای آنان به ارمغان می ‌آورد:

افزایش دقت مالی

حسابرسی کنترل‌ داخلی به سازمان ها کمک خواهد کرد تا دقت در اطلاعات مالی خود را افزایش دهند. با ارزیابی و اعمال کنترل های موثر، اطمینان حاصل می‌ شود که اطلاعات مالی دقیق و قابل اعتماد هستند.

جلوگیری از تقلب و مدیریت ناپایدار

حسابرسی کنترل های داخلی از راهکارهای موثری برای جلوگیری از تقلب و سو استفاده از منابع سازمان فراهم می کند. این اجراها از هرگونه عدم انطباق با استانداردها و قوانین جلوگیری می ‌کنند.

افزایش کارایی سازمان

با بهبود فرایندها و افزایش نظارت بر آنها، حسابرسی کنترل های داخلی باعث افزایش کارایی سازمان می‌ شود. این به معنای اجرای بهتر و سریع تر فعالیت‌ ها و خدمات است.

شفافیت بیشتر

حسابرسی کنترل‌ داخلی به سازمان ها امکان می‌ دهد تا فعالیت ها و تصمیمات خود را به شفافیت بیشتری ارتقا دهند. این امر باعث افزایش اعتماد سهامداران، مشتریان و سایر نهادهای مرتبط می ‌شود.

درک بهتر ریسک ‌ها

حسابرسی کنترل های داخلی به سازمان اطلاعات دقیقی از ریسک های موجود فراهم می‌ کند. این اطلاعات امکان ارزیابی بهتر و اتخاذ تدابیر پیشگیرانه را به منظور کاهش ریسک های آتی فراهم خواهد کرد.

تصمیم‌ گیری اطلاعاتی

حسابرسی کنترل های داخلی اطلاعات مهمی را در اختیار مدیران قرار می‌ دهد که به آنها در فرایند تصمیم ‌گیری کمک می‌ کند. تصمیمات بر اساس اطلاعات صحیح و جامع، اثربخش تر و موفق تر هستند.

تخصیص اعتبار

سازمان هایی که حسابرسی کنترل های داخلی را به ‌صورت جدی اجرا می ‌کنند، اعتبار بالاتری در بازار و در نظر سهامداران خود دارند. این اعتبار به عنوان یک عامل اقتصادی مهم، بر عملکرد و استقامت سازمان تاثیرگذار است. فواید اجرای حسابرسی کنترل ‌های داخلی نه تنها به سازمانها کمک می‌ کند تا با چالش های مدیریتی مواجه شوند بلکه ایجاب مسئولیت اجتماعی و اقتصادی آنان را نیز تقویت می‌ سازد.

انواع کنترل داخلی

کنترل های داخلی دارای دو نوع هستند.

کنترل‌ های داخلی عملیاتی

این نوع کنترل، تمام اقدامات و روش‌ هایی را شامل می‌ شود که به منظور افزایش کارایی عملیات و اطمینان از رعایت برنامه‌ ها و دستورالعمل ‌ها در تمام سطوح موسسه به کار می ‌رود. این گونه کنترل را به نام کنترل داخلی عملیاتی می ‌شناسند.

کنترل ‌های داخلی حسابداری

این نوع کنترل، تمام اقدامات و روش‌ هایی را در بر می گیرد که به منظور اطمینان از حفاظت دارایی ‌ها، صحت اسناد و مدارک، صورت ‌های سود و زیان و صحت گزارش های مالی به کار می‌ رود. کنترل های داخلی حسابداری دارای دو طبقه بندی هستند.

کنترل های پایه (اولیه)

کنترل های اولیه حداقل کنترل های داخلی لازم را برای اطمینان از ثبت صحیح و کامل فعالیت‌ های واحد تجاری، از جمله موارد زیر، فراهم می‌ کند:

• مشاهده عینی دارایی های ثابت
• بررسی گردش حساب جهت مشخص کردن اقلام غیرعادی
• تهیه صورت مغایرت بانکی
• تهیه و تنظیم تراز آزمایشی

کنترل های انضباطی (ثانویه)

کنترل های انضباطی که جهت کسب اطمینان از حسن اجرای کنترل‌ داخلی پایه و حفاظت از اموال و دارایی ‌های واحد تجاری اجرا می ‌شود، در شرکت هایی که حجم فعالیت آنها گسترده باشد، به سه دسته زیر تقسیم می ‌شوند:

• کنترل های سرپرستی
• کنترل های حفاظتی
• کنترل های تفکیک وظایف

چگونگی اجرای یک حسابرسی کنترل های داخلی موثر

این حسابرسی یک فرایند بسیار حیاتی است که نیاز به اجرای دقیق و موثر دارد. اجرای یک حسابرسی کنترل های داخلی موثر نیازمند مهارت های تخصصی حسابرسان و تعامل فعال با تمامی بخش های سازمان است.

برنامه ‌ریزی و تعیین دامنه

در ابتدا، باید یک برنامه ‌ریزی دقیق برای حسابرسی تهیه شود. این برنامه باید دامنه حسابرسی را مشخص کند و تعیین سازد که کدام بخش ها و فعالیت ها مورد بررسی قرار خواهند گرفت.

ارزیابی ریسک

پس از تعیین دامنه، ارزیابی ریسک صورت می گیرد. این ارزیابی شامل تشخیص و اولویت ‌بندی ریسک های مرتبط با کنترل های داخلی می‌ شود.

تدوین روش‌ها و راهکارها

با توجه به دامنه و ریسک ها، روش ها و راهکارهای حسابرسی تدوین می‌ شوند. این راهکارها باید با هدف بهبود کنترل های داخلی و حاکی از اطمینان از صحت فعالیت ها باشند.

اجرای حسابرسی

مرحله اجرای حسابرسی شامل انجام فعالیت های حسابرسی تعیین شده در برنامه‌ ریزی است. این فعالیت ها احتمال دارد شامل بررسی اسناد، مصاحبه با کارکنان و بررسی فیزیکی منابع باشد.

ثبت نتایج و گزارش گیری

پس از اجرای حسابرسی، نتایج ثبت شده و گزارش تهیه می شود. این گزارش شامل موارد یافته شده، توصیه‌ ها برای بهبود کنترل ها و اطلاعاتی برای مدیران سازمان است.

پیگیری و اصلاحات

نهایتا، پس از ارائه گزارش، پیگیری و اصلاحات لازم صورت می گیرد. این مرحله شامل اجرای تغییرات پیشنهاد شده و اطمینان از اثربخشی آنها خواهد بود.

جمع بندی

حسابرسی کنترل داخلی سنگ بنای حاکمیت سازمانی است. با اولویت ‌بندی و بهبود مستمر کنترل های داخلی، سازمان ها می‌ توانند از دارایی های خود محافظت کنند، دقت مالی را افزایش دهند و با محیط پویای کسب‌ و کار سازگار شوند.