یکی از روش های متداول استخدام نیروی متخصص، پرداخت مبلغی تحت عنوان حق جذب به آنها است. این پاداش به صورت جدا در حقوق و مزایای معمول کارمندان خواهد بود و به حقوق پایه آنها اضافه می شود. میزان پاداش جذب، به توافق بین کارفرما و کارمند بستگی دارد و معمولا بر اساس عواملی مانند سابقه کار، تطابق شغلی و مدرک تحصیلی فرد و رضایت مدیر از عملکرد و توانمندی های او تعیین می شود.
درباره انواع حق جذب چه می دانید؟
حق جذب به عنوان یکی از ابزارهای مالی ترغیب کننده کارمندان در نظر گرفته خواهد شد. حق گرید شغلی به کارمندان بر دو نوع است. در صورتی که در بازار کار فرصت های شغلی زیادی برای نیروی انسانی متخصص وجود داشته باشد و شرکت ها به استخدام این فرد علاقه مند باشند، احتمال دارد کارفرما با پرداخت مبلغ بیشتری به عنوان حق گرید شغلی، سعی در جذب و حفظ کارمند متخصص خود داشته باشد. در ادامه بیشتر به انواع روش های پرداخت پاداش جذب اشاره می شود.
حق گرید شغلی بر اساس پست سازمانی
در این روش، پرداخت پاداش جذب بر اساس وظایف و فعالیت های انجام شده توسط کارمند در یک پست سازمانی خاص صورت می گیرد. در این شیوه، مبلغ پاداش جذب، بر اساس عملکرد او از جمله نحوه پاسخگویی به مدیران، برخورد مناسب با مشتریان، آشنایی با نرم افزارهای تخصصی، سرعت، دقت و … تعیین می شود. به عبارت دیگر، اگر کارمند بتواند وظایف مربوط به پست خود را به خوبی انجام دهد، می تواند حق جذب بیشتری دریافت کند.
حق گرید شغلی بر اساس شایستگی های فردی
در این روش، پاداش حفظ نیروی کار متخصص بر اساس معیارهایی مانند مدارک تحصیلی مرتبط با پست، سابقه کار، رضایت کارفرما و دوره های آموزشی که کارمند در آنها شرکت کرده است محاسبه خواهد شد. به عبارت دیگر، در این شیوه پرداخت پاداش، عوامل فردی و توانایی های کارمند در تعیین میزان پاداش جذب دریافتی او دخیل هستند.
نحوه محاسبه حق جذب به چه صورت است؟
درباره پرداخت حق گرید شغلی در کارگاه ها و سازمان ها دو نظر مختلف وجود دارد؛ برخی معتقد هستند که پاداش جذب بخشی از مزد کارکنان است. در حالی که برخی تصمیم گیران، چنین نظریه ای را رد می کنند. این موضوع باعث شده است که در مورد پرداخت حق گرید شغلی بین مراکز دارای طبقه بندی شغلی و سازمان هایی که طبقه بندی مشاغل در آنها اجرا نمی شود، تفاوت هایی وجود داشته باشد. در ادامه بیشتر به توضیح این موضوع پرداخته می شود.
محاسبه حق جذب در کارگاه های دارای طبقه بندی مشاغل
در کارگاه های با طبقه بندی مشاغل، از روش خاصی برای محاسبه پاداش جذب بهره می برند. در این مورد، سلسله مراتب شغلی و عواملی مانند تخصص، سختی کار، مسئولیت و سایر عوامل شغلی، به عنوان امتیاز خواهد بود و حق گرید شغلی بر اساس آنها تعیین می شود. در چنین مواردی، پاداش جذب به همراه مزد پایه پرداخت خواهد شد.
محاسبه حق گرید شغلی در کارگاه های بدون طبقه بندی مشاغل
در کارگاه هایی که طبقه بندی شغلی انجام نشده است، معمولا پاداش جذب به عنوان مزایای ثابت برای شغل مربوطه پرداخت می شود. این مزیت ثابت برای ساعات کاری عادی خواهد بود. این مبلغ، در ازای ترمیم ساعات کاری معمولی به افراد آن سازمان تعلق می گیرد و نیازی به کارکردن فراتر از ساعات معمولی وجود ندارد.
ملاحظات مربوط به پرداخت پاداش شغلی
پاداش جذب و مزایای آن در کارگاه های مختلف، بسته به شغل و موقعیت شغلی فرد تفاوت دارد. در برخی موارد، پاداش جذب به صورت گرید شغلی و بر اساس شغل تعیین می شود و برای افراد خاصی قابل اعمال است. به عنوان مثال، برخی از مزایا مانند حق مسکن و بن کارگری برای تمامی کارگران قابل پرداخت خواهد بود، اما حق سرپرستی تنها برای سرپرستان کارگاه اعمال می شود. اگر فردی موقعیت شغلی خود را تغییر دهد و به سایر شغل ها انتقال یابد، دیگر حق سرپرستی برای وی معتبر نخواهد بود. در کارگاه های بدون طبقه بندی شغلی، حق گرید شغلی به صورت ثابت و برای موارد مختلفی قابل محاسبه است. به عنوان مثال احتمال دارد این مبلغ در قالب مزایا و پرداخت هایی مانند پاداش جذب مرتبط با سنوات، اضافه کار، عیدی و پاداش به افراد تعلق بگیرد. در این کارگاه ها، پاداش گرید شغلی جذب به عنوان یک مزیت ثابت در نظر گرفته می شود و در پرداخت مزایایی نظیر اضافه کار، شیفت شب، سنوات، عیدی و پاداش و غیره وجود دارد.
ثبت پاداش جذب در فیش حقوقی چگونه انجام می شود؟
فیش حقوقی، سندی است که باید تمام جزئیات مربوط به حقوق و دستمزد، کسورات و اضافات به صورت جداگانه، دقیق و شفاف در آن قید شود. باید میزان کسورات نیز با دقت در فیش حقوقی بیاید. یکی دیگر از مواردی که باید در فیش حقوقی ذکر شود، حق جذب است. چرا که در غیر این صورت، این مزایا و کسورات مرتبط با حقوق از جمله میزان اضافه کار، پاداش، سنوات و غیره در زمان پرداخت حقوق تاثیری ندارد. در زمان ثبت حق گرید شغلی در فیش حقوقی، مبلغ آن به صورت جداگانه در فیش حقوقی ذکر می شود و این امکان را به کارگران می دهد تا به راحتی از مزایا و کسورات مرتبط با حقوق و دستمزد خود اطلاع یابند.
این عمل علاوه بر اینکه قانونی است، اطلاعات کامل و دقیقی از میزان حقوق را در اختیار کارمندان قرار می دهد. با این حال، برخی از کارفرماها پاداش جذب را در فیش حقوقی کارمندان ثبت نمی کند و مبلغ آن را به صورت جداگانه می پردازند. این روش صحیح نیست زیرا در این صورت، پاداش جذب در مزایایی مانند سنوات و اضافه کاری و غیره تأثیری نخواهد گذاشت.
آیا حق جذب مشمول بیمه و مالیات می شود؟
معمولا حق جذب مشمول بیمه و مالیات می شود. در بیشتر سیستم های مالیاتی، حق گرید شغلی به عنوان بخشی از درآمد کارمند خواهد بود و باید مالیات آن پرداخته شود. احتمال دارد بیمه های اجتماعی و سایر بیمه ها نیز بر اساس پاداش جذب کارمند مورد محاسبه قرار گیرند. بر اساس قانون کار، در سازمان ها و کارگاه هایی که در آنها طرح طبقه بندی مشاغل اجرا شده است و همینطور در کارگاه هایی که این طرح را اجرایی نکرده اند، حق گرید شغلی مشمول بیمه و مالیات خواهد بود.
تأثیر حق گرید شغلی بر حقوق کارمندان
حق گرید شغلی، تأثیر قابل توجهی بر حقوق کارمندان دارد. کارمندان می توانند با ارائه عملکرد برتر، پاداش شغلی بیشتری دریافت کنند. بنابراین، باید گفت که حق گرید شغلی، به صورت مستقیم بر حقوق و دستمزد کارمندان تاثیر خواهد داشت. افزایش پاداش جذب موجب افزایش حقوق پایه و مزایای دیگری مانند بیمه ها و تعهدات مالیاتی می شود. از طرف دیگر، عدم ارائه عملکرد مورد انتظار منجر به کاهش پاداش جذب و در نتیجه کاهش درآمد و حقوق کارمندان خواهد شد.
جمع بندی
حق گرید شغلی، مبلغی است که در ازای جذب یک نیروی متخصص به او پرداخته می شود. این مبلغ، از مزایای مستمر کارمند به حساب می آید و به حقوق پایه او اضافه خواهد شد. معمولا این مبلغ بر اساس عملکرد کارمند یا در نظر گرفتن پارامترهایی نظیر سابقه کاری مرتبط، رضایت مدیران، ارزیابی کارکرد کارمندان و غیره تعیین می شود. هدف اصلی پرداخت حق گرید شغلی، تشویق کارمندان به بهبود کارایی و عملکرد شغلی آنها است. حق جذب نقش مهمی را در رضایت شغلی کارمندان و ارتقای کارایی آنها ایفا می کند و در نهایت تأثیر مستقیمی بر حقوق و دستمزدها دارد.