اظهارنامه عملکرد اشخاص حقیقی چیست؟ راهنمای جامع برای مودیان مالیاتی
در دنیای امروز که شفافیت مالی و پایبندی به قوانین از اهمیت بالایی برخوردار است، ارائه اظهارنامه مالیاتی به عنوان یکی از الزامات قانونی برای افراد دارای فعالیت اقتصادی محسوب میشود. اظهارنامه عملکرد اشخاص حقیقی یکی از مهم‌ترین اسناد مالیاتی است که مودیان حقیقی موظف‌اند آن را در موعد مقرر به سازمان امور مالیاتی تسلیم کنند.
در این مقاله از موسسه تراز مشهود ، به‌صورت کامل به بررسی مفهوم اظهارنامه عملکرد اشخاص حقیقی، مشمولین آن، نحوه تکمیل و ارسال، نکات مهم و سوالات متداول پرداخته‌ایم تا مودیان بتوانند بدون دغدغه و خطا، مراحل قانونی را طی کنند.
اظهارنامه عملکرد اشخاص حقیقی چیست؟
اظهارنامه عملکرد اشخاص حقیقی سندی رسمی و قانونی است که اطلاعات مربوط به درآمد، هزینه‌ها، سود و زیان یک شخص حقیقی را طی یک سال مالی به سازمان امور مالیاتی کشور اعلام می‌کند. این اظهارنامه پایه‌ی محاسبه و مطالبه مالیات سالانه توسط سازمان مالیاتی است.
مودیان موظف‌اند این اظهارنامه را به صورت الکترونیکی از طریق سامانه مربوطه ارسال کنند. عدم ارائه به‌موقع این اظهارنامه، مشمول جرائم سنگین و محرومیت از معافیت‌های قانونی میشود.
در این مقاله، به‌صورت کامل به بررسی مفهوم اظهارنامه عملکرد اشخاص حقیقی، مشمولین آن، نحوه تکمیل و ارسال، نکات مهم و سوالات متداول پرداخته‌ایم تا مودیان بتوانند بدون دغدغه و خطا، مراحل قانونی را طی کنند.
چه کسانی باید اظهارنامه عملکرد اشخاص حقیقی ارائه دهند؟
تمامی افرادی که تحت عنوان شخص حقیقی دارای فعالیت اقتصادی هستند و درآمدی کسب می‌کنند، موظف به تسلیم اظهارنامه عملکرد خود می‌باشند. این افراد شامل موارد زیر هستند:
- صاحبان مشاغل آزاد مانند پزشکان، وکلا، مهندسین
- مغازه‌داران و فروشندگان کالا و خدمات
- صاحبان دفاتر خدماتی، حمل‌ونقل، فنی و تعمیراتی
- فعالان حوزه‌های دیجیتال و کسب‌وکارهای آنلاین
- و کلیه مشاغلی که بدون ثبت شرکت فعالیت دارند
انواع اظهارنامه عملکرد اشخاص حقیقی
اظهارنامه‌های اشخاص حقیقی در دو نوع زیر ارائه می‌شوند:
۱. اظهارنامه انفرادی
برای افرادی که به‌تنهایی و بدون شریک، کسب‌وکاری را اداره می‌کنند.
۲. اظهارنامه مشارکتی
برای فعالیت‌هایی که با مشارکت دو یا چند شخص حقیقی انجام میشود (مانند شرکاء در یک مغازه یا مطب مشترک). فقط یک اظهارنامه برای کل واحد مشارکتی ارسال میشود و نیازی به ارسال اظهارنامه جداگانه توسط هر شریک نیست.
مهلت ارسال اظهارنامه عملکرد اشخاص حقیقی
طبق آخرین بخشنامه سازمان امور مالیاتی، مهلت تسلیم اظهارنامه عملکرد اشخاص حقیقی تا پایان مرداد ماه هر سال تعیین شده است. این مهلت برای عملکرد سال مالی گذشته است و عدم رعایت آن موجب جریمه خواهد شد.
مراحل تکمیل و ارسال اظهارنامه عملکرد اشخاص حقیقی
برای تکمیل و ارسال اظهارنامه عملکرد اشخاص حقیقی مراحل زیر را دنبال کنید:
1.ثبت‌نام و دریافت کد کاربری و رمز عبور
ابتدا باید در سامانه ثبت‌نام الکترونیکی مالیاتی (tax.gov.ir) ثبت‌نام کرده و کد اقتصادی، نام کاربری و رمز عبور دریافت نمایید.
2.دانلود نرم‌افزار اظهارنامه
نرم‌افزار اظهارنامه اشخاص حقیقی را از سامانه عملیات الکترونیکی دریافت و نصب کنید.
3.دریافت اطلاعات هویتی
با اتصال به سامانه، اطلاعات شما به صورت خودکار از سامانه ثبت‌نام بارگذاری میشود. در صورت نیاز به ویرایش، ابتدا در سامانه ثبت‌نام اصلاح کنید.
4.ورود اطلاعات درآمد، هزینه و سود
فرم‌ها و جداول مالی مربوط به درآمد، هزینه‌های کسب‌وکار، مالیات پرداخت‌شده و معافیت‌ها را تکمیل نمایید.
5.بررسی و چاپ نسخه پیش‌نویس
قبل از ارسال نهایی، نسخه پیش‌نویس را بررسی و از صحت اطلاعات اطمینان حاصل کنید.
6.ارسال نهایی و دریافت کد رهگیری
اظهارنامه را ارسال و کد رهگیری دریافت کنید. این کد به منزله ثبت رسمی اظهارنامه شماست.
7.صدور و پرداخت قبض مالیاتی
بعد از ارسال، قبض مالیاتی به‌صورت الکترونیکی صادر شده و از طریق بانک یا درگاه‌های پرداخت قابل پرداخت است.
نکات کلیدی برای اظهارنامه عملکرد اشخاص حقیقی
- اطلاعات هویتی از سامانه ثبت‌نام بارگذاری میشود و قابل ویرایش نیست.
- برای اظهارنامه‌های مشارکتی فقط یک اظهارنامه برای کل شرکاء ارسال میشود.
- در صورتی که رمز عبور را فراموش کرده‌اید، از سامانه ثبت‌نام اقدام به بازیابی نمایید.
- استفاده از امضای الکترونیکی منوط به ثبت وکالت‌نامه در دفاتر اسناد رسمی و داشتن گواهی معتبر می‌باشد.
مزایای ارسال صحیح و به‌موقع اظهارنامه
- بهره‌مندی از معافیت‌های مالیاتی قانونی
- پیشگیری از جریمه‌های دیرکرد
- اعتبار مالی برای دریافت تسهیلات بانکی
- شفافیت مالی و حرفه‌ای شدن کسب‌وکار
نتیجه گیری
تسلیم اظهارنامه عملکرد اشخاص حقیقی یک وظیفه قانونی برای همه فعالان اقتصادی است. با توجه به الزامات سامانه‌ای و پیچیدگی احتمالی فرآیند، لازم است با دقت کامل مراحل را طی کرده و پیش از موعد مقرر اقدام نمایید.
اگر نیاز به مشاوره یا خدمات تنظیم اظهارنامه دارید، کارشناسان ما در کنار شما هستند تا با کم‌ترین دغدغه، مالیات خود را به‌درستی مدیریت کنید.
سوالات متداول درباره اظهارنامه عملکرد اشخاص حقیقی
راه های ارتباطی
الهام شکوری - مسئول امور‌قراردادها